Μια ιδιαίτερη και πολύ όμορφη παράσταση είδαμε χθες το βράδυ στο Θέατρο Άλσους. Πολλοί συμπολίτες μας, έσπευσαν να την δούνε από κοντά και στο τέλος καταχειροκρότησαν όλους τους ηθοποιούς για τις εξαιρετικές τους ερμηνείες επί σκηνής. Το έργο «ωχ… Ηλέκτρα» του Αλέξη Καλλίτση με τον Πέτρο Φιλιππίδη στον ομώνυμο ρόλο. Η Ηλέκτρα (Πέτρος Φιλιππίδης), κεντρική ηρωίδα, κόρη του βασιλιά Αγαμέμνονα (Γεράσιμος Σκιαδαρέσης)...
και της Κλυταιμνήστρας (Ελισάβετ Κωνσταντινίδου), αποφασίζει για πρώτη φορά να επισκεφτεί ψυχολόγο (Κρατερός Κατσούλης) αναζητώντας βοήθεια προκειμένου να ξεπεράσει τον χαμό του πατέρα της.
Η υπόθεση βασισμένη στις αρχαιοελληνικές τραγωδίες του Ευριπίδη και του Σοφοκλή, περιγράφει δια στόματος της πρωταγωνίστριας από το ανάκλιντρο του ψυχαναλυτή όλα τα δεινά του οίκου των Ατρειδών. Ο Αγαμέμνονας, υπακούοντας στον χρησμό του μάντη Κάλχα, θυσιάζει την κόρη του την Ιφιγένεια για να ξεκινήσει η Τρωική εκστρατεία. Όταν πια η Τροία πέφτει, επιστρέφει πίσω στις Μυκήνες φέρνοντας μαζί του σκλάβα την Κασσάνδρα, κόρη του βασιλιά Πρίαμου. Στο ίδιο του το παλάτι η Κλυταιμνήστρα με τον εραστή της και εξάδελφο του Αγαμέμνονα, Αίγισθο (Μάνος Ιωάννου), τον δολοφονούν. Η Ηλέκτρα αδυνατεί να διαχειριστεί την απώλεια του πατέρα της και κάπου εκεί σύμφωνα με τη σύγχρονη εκδοχή «τα παίζει, παθαίνει μπορνιόκο, φτάνει σ’ αδιέξοδο, παθαίνει κοκομπλόκο», ζητά την επαγγελματική βοήθεια του ψυχολόγου και περιμένει τον αδελφό της τον Ορέστη να επιστρέψει για να πάρει εκδίκηση σκοτώνοντας τη μητέρα τους και τον Αίγισθο. Ο Ορέστης (Αλμπέρτο Φάις) πράγματι καταφτάνει μαζί με τον Παιδαγωγό του (Δημήτρης Μαυρόπουλος) και τον φίλο του τον Πυλάδη (Χρήστος Σπανός), μηχανευόμενοι τρόπους να παρεισφρήσουν στο παλάτι χωρίς να γίνουν αντιληπτοί. Μια σειρά τραγελαφικών γεγονότων εκτυλίσσονται με θεατή τον νεκρό Αγαμέμνονα και με τον ψυχολόγο να προσπαθεί να συντονίσει την κατάσταση χωρίς να αποτρελαθεί και ο ίδιος. Ο Ορέστης αποδεικνύεται φιλειρηνικός και ολίγον «μαμούχαλος» οπότε ωσότου να πάρει μπροστά και να εκπληρώσει το χρέος του, ξεκινά μια ομαδική ψυχανάλυση με χορούς και τραγούδια, μάνα και κόρη πιάνονται μαλλί με μαλλί, πέφτουν κατάρες, λίγο τηλεμάρκετινγκ και όλα αυτά ανάμεσα σε καίριες αναφορές για τα ήθη της εποχής, τις συνήθειες του νεοέλληνα και ανησυχίες πολιτικού περιεχομένου.
Ο Πέτρος Φιλιππίδης γίνεται καταπληκτική Ηλέκτρα, με την υστερία της, τις νευρώσεις και όλα όσα χρειάζονται για να δικαιολογήσουν την επίσκεψη στον ψυχολόγο. Σπαρταριστός, επιτυγχάνει να συστήσει στο κοινό τον χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας με όλες του τις πτυχές, εμμονικές και μη, αφελείς και εκδικητικές, δίνοντας ένα πλήρες αποτέλεσμα. Ο Κρατερός Κατσούλης, βασική κινητήριος δύναμη της ομάδας, κερδίζει το κοινό τόσο με την ειλικρίνεια του χαρακτήρα που υποδύεται, όσο και με τη γεμάτη ζωντάνια ερμηνεία του. Με μια λέξη είναι απλά υπέροχος, ειδικά στις σκηνές που το ειδύλλιο ανάμεσα στον ίδιο και την Ηλέκτρα περιπλέκεται. Η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου ως αλαζονική Κλυταιμνήστρα ξεχωρίζει με τη φυσικότητα και το μοναδικό κωμικό της ταλέντο. Η σκηνή μάλιστα που παραληρώντας καταριέται την Ηλέκτρα είναι από τις πιο ξεκαρδιστικές της παράστασης. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης, καίριος και εύστοχος,δίνει την εικόνα ενός «αραχτού» Αγαμέμνονα που προσπαθεί πάντα να καλοπερνά. Για τον απολαυστικό Δημήτρη Μαυρόπουλο με την έντονη παρουσία και την ακόμα πιο εντυπωσιακή κόμη ό,τι και να πει κανείς είναι λίγο. Ο Αλμπέρτο Φάις πείθει ως ευαίσθητος Ορέστης και αφήνει τις καλύτερες των εντυπώσεων. Ο Χρήστος Σπανός υποδύεται εξαιρετικά τον Πυλάδη, πιστό σύντροφο του Ορέστη, αρχέτυπο σύμβολο της αληθινής φιλίας, υποστηρικτή και συνοδοιπόρο σε κάθε του βήμα. Γεμάτος τσαχπινιά, νάζι, μόνιμα ευχάριστη διάθεση και ελαφρώς στον κόσμο του, γίνεται ταυτόχρονα σύμβολο του «όσα πάνε κι όσα έρθουν» με την καλή έννοια. Ο Μάνος Ιωάννου τραβάει τα βλέμματα με την ημίγυμνη παρουσία του στη σκηνή σε έναν ρόλο σχετικά σύντομο, αλλά όχι υποδεέστερο. Ο χορός, αποτελούμενος από τους Πάνο Σταθακόπουλο, Σταύρο Καραγιάννη και Κυριάκο Μαρκάτο έχει αυξημένη βαρύτητα στο ευρύτερο σύνολο της εξέλιξης με τους τρεις άνδρες να δίνουν ρεσιτάλ υποκριτικής, φωνητικών και χορευτικών ικανοτήτων. Το κείμενο του Αλέξη Καλλίτση, γραμμένο σε έμμετρο δεκαπεντασύλλαβο, αποτελεί μια σύγχρονη ολοκαίνουργια παρωδία που έχει μεν βασίσει τα κεντρικά στοιχεία του μύθου στις αρχαίες τραγωδίες, ωστόσο εξελίσσει περαιτέρω την υπόθεση δίνοντας έμφαση όχι μόνο στις πράξεις, αλλά και στα συναισθήματα και την ψυχοσύνθεση των ηρώων. Αμφισβητώντας έμμεσα την αναγκαιότητα να ακολουθείται η θεϊκή βούληση, φωτίζει την ανθρώπινη διάσταση των πρωταγωνιστών, τα πάθη και τις αδυναμίες τους, δείχνοντας πως τα κίνητρα των ανθρώπων δεν αρύονται πάντα από την ανάγκη απόδοσης δικαιοσύνης, ούτε πηγάζουν από τις προσταγές των θεών, αλλά μπορεί να εξηγούνται από κατώτερα ταπεινά ένστικτα. Έτσι π.χ. η Κλυταιμνήστρα δε σκοτώνει τον Αγαμέμνονα για να εκδικηθεί τον θάνατο της κόρης της, αλλά από γυναικεία αντιζηλία απέναντι στην Κασσάνδρα. Ομοίως, μεταξύ της Ηλέκτρας και της Κλυταιμνήστρας ξεκινά ένας ανταγωνισμός για το ποια από τις δύο είναι πρωταγωνίστρια. Στον αντίποδα έχουμε και μια απόλυτα ανθρώπινη διάσταση του χαρακτήρα του Ορέστη, ο οποίος όντας μετριοπαθής δεν πιστεύει στη βία και αρνείται πεισματικά να γίνει δολοφόνος. Το εγχείρημα του έμμετρου στίχου είναι εξαιρετικό δύσκολο, όμως ο Αλέξης Καλλίτσης αποδεικνύεται τεχνίτης στις ρίμες που στο σύνολό τους είναι ξεκαρδιστικές και ευφάνταστες. Η σκηνοθεσία από τον Πέτρο Φιλιππίδη και την Άννα Παναγιωτοπούλου κάνει την παράσταση αεικίνητη, αναδεικνύει όλους τους χαρακτήρες και μάλιστα με έναν τρόπο που ο πρωταγωνιστής δεν «καπελώνει» τους υπόλοιπους ηθοποιούς, αφήνοντας να ξετυλίξουν κάθε πτυχή του ρόλου τους. Η έμφαση που έχει δοθεί στη μοντέρνα εκδοχή του χορού προσφέρει πολλές διασκεδαστικές στιγμές με χορό, τραγούδι και ευφυολογήματα. Επιπλέον χαρακτηριστικό της σκηνοθετικής γραμμής του έργου είναι η ακρίβεια, χωρίς ιδιαίτερους αυτοσχεδιασμούς, που μάλλον δεν επιτρέπονται και από την έμμετρη μορφή του κειμένου. Τα σκηνικά του Γιώργου Γαβαλά δίνουν περισσότερο την εικόνα παράγκας παρά παλατιού, ώστε να γίνεται ξεκάθαρο από τη μια πως πρόκειται για μοντέρνα εκδοχή του έργου όπου οι βασιλιάδες έχουν εκπέσει και από την άλλη, ως σύμβολο της μικροπρέπειας και των εκδικητικών ενστίκτων. Η κόκκινη μπογιά ριγμένη σε διάφορα σημεία στους τοίχους θυμίζει τη σειρά φονικών, τον κύκλο αίματος που τόσο σπουδαίος ήταν για τους αρχαίους, σαν στίγμα που υποχρεωνόταν να φέρει κάποιος ανεξάρτητα με τη δική του βούληση. Είναι επίσης ιδιαίτερα λειτουργικά καθώς επιτρέπουν την κινητικότητα των ηθοποιών πάνω στη σκηνή και τον διαχωρισμό όσων διαδραματίζονται στη γη από όσα εκτυλίσσονται στον ουρανό με δράσεις όμως παράλληλες. Άλλωστε, σε μια παρωδία θα ήταν σοβαροφανές και αταίριαστο ένα σκηνικό με βασιλικές πολυτέλειες. Είναι τέλος πολύ έξυπνος ο τρόπος που συνυπάρχουν τόσο σκηνοθετικά όσο και βάσει σκηνικής κατανομής ο χώρος που η Ηλέκτρα ψυχαναλύεται με το υπόλοιπο παλάτι. Τα κοστούμια της Παναγιώτας Κόκορου είναι από μόνα τους κωμικά και αρμόζουν απόλυτα στο κλίμα της παράστασης, έχοντας μια ελευθερία του τύπου «φόρεσα ό, τι βρήκα» με επιμελώς ατημέλητο τρόπο. Από τις κορυφαίες ενδυματολογικές επιλογές οι διαφορετικές μεταξύ τους κάλτσες του Κρατερού Κατσούλη και το χαριτωμένο φόρεμα της Ηλέκτρας. Οι χορογραφίες των Ελπίδα Νίνου και Θανάση Γιαννακόπουλου εκμεταλλεύονται τον σκηνικό χώρο σε όλες του τις διαστάσεις με ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Ο Γιάννης Μαρκετάκης έδωσε τον καλύτερό του εαυτό στο μακιγιάζ, μεταμορφώνοντας κυριολεκτικά τους ηθοποιούς. Η μουσική από τον εξαιρετικό Λαυρέντη Μαχαιρίτσα είναι από τα ατού της παράστασης και η μουσική διδασκαλία από τον Παναγιώτη Τσεβά έχει εμφανή θετικά αποτελέσματα. Οι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου δίνουν λάμψη στα δρώμενα. Η παράσταση είναι μια εύστοχη και οξυδερκής σάτιρα, μια παρωδία όλων όσων αντιμετωπίζουμε ως «τραγικά» δίνοντάς τους μεγαλύτερη σημασία από όση τους αρμόζει. Ξεφεύγει από την ιστορία της Ηλέκτρας έτσι όπως την έχουμε μάθει και γίνεται κόλαφος, ένα ισχυρό «χαστούκι» στη σύγχρονη πραγματικότητα αποκαλύπτοντας τη γελοιότητα της πολιτικής και τον ξεπεσμό των ηθών. Επιτυγχάνει να αφυπνίσει και να προβληματίσει τον θεατή, ακριβώς όπως η αριστοφανική σάτιρα που στην εποχή της είχε κατηγορηθεί ως βλασφημία και χυδαιότητα. Η χρήση υβρεολόγιου αποτελεί την επιφάνεια του πράγματος, αφού ο στόχος είναι μέσα από το γέλιο και την υπερβολή να στηλιτευτούν οι νοσηρές καταστάσεις της κοινωνίας προσφέροντας στον θεατή στιγμές αληθινής διασκέδασης, κάτι που ο θίασος του «ωχ… Ηλέκτρα» πετυχαίνει και με το παραπάνω...
