Κατά τη γνώμη μας όμως η όλη φιλοσοφία του σχεδίου δεν υπηρετεί τόσο το σκοπό της ανακύκλωσης, της αειφορίας, του περιορισμού ανάλωσης των φυσικών πόρων, της οικονομίας για την κοινωνία. Αντίθετα κύριο μέλημά της φαίνεται να είναι η εξαφάνιση με όποιο τρόπο και με όποιο κόστος των απορριμμάτων, παραβλέποντας την επιβάρυνση του περιβάλλοντος (από την καύση) και του κοινωνικού συνόλου (από την μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση).
Στο σχέδιο η ανακύκλωση δείχνει να περνάει σε δεύτερη μοίρα. Το όλο πρόγραμμα είναι προσανατολισμένο περισσότερο στη διασφάλιση υλικών για την απρόσκοπτη λειτουργία των μονάδων καύσης και λιγότερο προς τη διαδικασία ανακύκλωσης. Οι ρήτρες για την ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα στερεών αποβλήτων που πρέπει να παραδίδονται ημερησίως είναι δυσβάστακτοι όροι.
Ένα άλλο πολύ σοβαρό ζήτημα για μας, είναι η αποσαφήνιση των τεχνολογιών στις ΜΕΑ. Υπάρχει ασάφεια γύρω από το ζήτημα της δευτερογενούς αξιοποίησης (με καύση) των σύμμεικτων και των υπολειμμάτων από τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Επιπλέον αυτό δεν αποτυπώνεται σε κοστολόγηση και πόρους. Γιατί υπάρχει αυτή η ασάφεια; Είναι για πολιτικούς ή για τεχνικούς λόγους;
Σχετικό μ' αυτό το θέμα, ένα έγγραφο της Ε.Ε, που καταθέτουμε για τα πρακτικά. Με τον τίτλο «Διαδικασία της μη αποδεκτής λύσης», ειδοποιεί για τον κίνδυνο να μην ενταχθούν σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα, σχέδια που δεν εκπληρώνουν την εκ των προτέρων αιρεσιμότητα. Και η διαδικασία της καύσης δεν είναι αποδεκτή λύση, άρα ο κίνδυνος μη χρηματοδότησης υπαρκτός.
Το μέγεθος του συνολικού εγχειρήματος επίσης προκαλεί έναν δικαιολογημένο σκεπτικισμό και γεννά πολλά ερωτηματικά. Υπήρξε μία μελέτη κόστους οφέλους; Πόσο φθηνότερα ή ακριβότερα θα κοστίζουν αυτές οι υπηρεσίες στα νοικοκυριά; Θα υπάρχει διαφοροποίηση των τελών καθαριότητας ανάλογα με την απόσταση του τόπου παραγωγής από το σημείο επεξεργασίας; Είναι πραγματικά η οικονομικότερη και λειτουργικότερη λύση αυτή που επιλέγεται; Χρειαζόταν επομένως μεταξύ άλλων και μία οικονομοτεχνική μελέτη για αυτά τα ζητήματα.
Κατά την άποψή μας το μεγαλύτερο πρόβλημα για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος θα αποδειχθεί η ανάπτυξη «συνείδησης» και πνεύματος συνεργασίας εκ μέρους των πολιτών και με τη θέσπιση κινήτρων.
Απαιτείται για αυτό οι τοπικοί άρχοντες να ξεφύγουν από παγιωμένες συμπεριφορές και αντιλήψεις και να πείσουν τους πολίτες ότι οι εναλλακτικές μορφές διαχείρισης των απορριμμάτων, όχι μόνο μπορούν να περιορίσουν το κόστος αλλά να φέρουν και έσοδα.
Για να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών προς αυτό το σκοπό απαιτούνται μια σειρά από εκπαιδευτικές δράσεις, όπως δημοσιεύσεις σε τοπικές εφημερίδες, έντυπο ενημερωτικό υλικό, ενημερωτικές εκπομπές, συναντήσεις με κατοίκους και μαθητές, σεμινάρια.
Για το σκοπό αυτό απαιτείται να προβλεφθεί στη μελέτη ένα σοβαρό πολυετές πρόγραμμα συνοδευόμενο από αντίστοιχα κονδύλια.
Επιπλέον και η μείωση των παραγομένων σκουπιδιών θα πρέπει να αποτελεί κεντρικό στόχο. Με την χρήση προϊόντων που δεν έχουν υλικά συσκευασίας, τις επαναχρησιμοποιημένες σακούλες και συσκευασίες, την επαναχρησιμοποίηση αντικειμένων και επίπλων, την δωρεά προϊόντων (ρούχων) κλπ.
Τα σκουπίδια, από αναγκαίο κακό που φροντίζαμε να τα εξαφανίσουμε όπως όπως, αδιαφορώντας για περιβαλλοντικές και άλλες επιπτώσεις φθάσαμε σήμερα να αποτελούν αντικείμενο μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος. Με μια σοβαρή και μεθοδική αντιμετώπιση τα σκουπίδια φέρνουν μεγάλα κέρδη. Αυτό το γνωρίζουν καλύτερα από όλους μας μεγάλες εταιρείες ελληνικές και ξένες και επενδύουν σ' αυτά υπερκοστολογώντας τις υπηρεσίες τους.
Το σχέδιο που κατατέθηκε είναι μια πρόταση που προσεγγίζει σημαντικά το θέμα της διαχείρισης των πάσης φύσεως αποβλήτων.
Στέκεται όμως περισσότερο στη μείωση του όγκου των αποβλήτων. Εμείς κρίνουμε ότι θα έπρεπε να εστιάζει περισσότερο στην πρόληψη δημιουργίας σκουπιδιών, στη διαλογή στην πηγή, στην ανακύκλωση, στην επαναχρησιμοποίηση. Και όλες αυτές τις διαδικασίες υπό τον έλεγχο των δήμων και με το όποιο οικονομικό όφελος υπέρ της κοινωνίας και όχι των εταιρειών.
