Τι αλλάζει από το 2027 για τις συντάξεις

Από την 1η Ιανουαρίου 2027 ενεργοποιείται στην πράξη ο μηχανισμός που προβλέπει την προσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης με βάση την εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής. Η σχετική πρόβλεψη υφίσταται ήδη από το 2015, όμως μέχρι σήμερα δεν εφαρμόστηκε λόγω:

• της πανδημίας που επηρέασε τις δημογραφικές στατιστικές
• της ήδη αυξημένης ηλικίας συνταξιοδότησης (62 με 40 έτη ή 67 με 15 έτη ασφάλισης)

Η πρώτη εφαρμογή της ρύθμισης μετατίθεται για το 2027, οπότε θα επανεξεταστεί αν και πόσο έχει αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής και, συνεπώς, αν απαιτείται αντίστοιχη προσαρμογή των ορίων ηλικίας.

Τρεις κρίσιμοι δημογραφικοί δείκτες συνδέονται άμεσα με την προοπτική αύξησης των ηλικιακών ορίων:

Δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων:
– Ο λόγος του πληθυσμού άνω των 65 ετών προς τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό πλησιάζει το 60%, από 39% που ήταν πριν λίγα χρόνια.

Δείκτης γήρανσης:
– Στην Ελλάδα, για κάθε 170 άτομα άνω των 65 αντιστοιχούν μόλις 100 σε ηλικία εργασίας, δείχνοντας έντονη πληθυσμιακή ανισορροπία.

Δείκτης γονιμότητας:
– Αν και βελτιώθηκε ελαφρώς (από 1,3 παιδιά/γυναίκα το 2018 σε 1,5 το 2022), απέχει πολύ από το όριο αντικατάστασης γενεών (2,1).
– Το ισοζύγιο γεννήσεων – θανάτων παραμένει αρνητικό και επιδεινούμενο, με διαφορά -64.706 ατόμων το 2022 (διπλάσιο από το 2018).
– Το χρονοδιάγραμμα της αύξησης

Η νομοθεσία προβλέπει ότι η ηλικία συνταξιοδότησης θα αναπροσαρμόζεται κάθε τρία χρόνια ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65:

– Το 2027 θα εξεταστεί η αύξηση των ηλικιών βάσει των στοιχείων του 2024.
– Επόμενος σταθμός: το 2030, με βάση τα δημογραφικά του 2027.
– Η διαδικασία επαναλαμβάνεται ανά τριετία (2033, 2036 κ.λπ.)

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ:

– Το προσδόκιμο ζωής των ανδρών άνω των 65 θα αυξηθεί από 18,8 έτη (2019) σε 20 έτη (2030)
– Για τις γυναίκες της ίδιας ηλικιακής ομάδας από 21,8 έτη σε 22,9 έτη

Η σύνδεση του προσδόκιμου με τα όρια ηλικίας μπορεί να εφαρμοστεί με αναλογία:

– 1 προς 1 (πλήρης αντιστοιχία αύξησης)
– 1 προς 2/3 (μέτρια αύξηση)
– ή 1 προς 1/3 (ηπιότερη μεταβολή)

Τι σημαίνει αυτό για τους ασφαλισμένους;

Όσοι δεν έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα έως 31/12/2026, κινδυνεύουν να δουν τα όρια ηλικίας να αυξάνονται σταδιακά από το 2027. Η βασική σύσταση των ειδικών είναι να εξετάσουν οι ασφαλισμένοι το αν και πότε έχουν τη δυνατότητα αποχώρησης, αξιοποιώντας τις προβλέψεις για μειωμένη ή πλήρη σύνταξη με τα ισχύοντα όρια.

Πηγή