«Φάκελος» Αστυνομική Διεύθυνση Ημαθίας: Η υποστελέχωση, τα κρατητήρια και η μικροεγκληματικότητα

«Αγκάθι» οι αποσπάσεις σ' άλλες πόλεις και νησιά - Αναμονή για το νέο Αστυνομικό Μέγαρο - Ρεπορτάζ του lawandorder.gr

Το Lawandorder συνεχίζει το μεγάλο του οδοιπορικό σε όλη τη χώρα, σε μια προσπάθεια να καταγράψει χωρίς ωραιοποιήσεις και παρωπίδες την πραγματική κατάσταση στα αστυνομικά τμήματα. Μετά την Πάτρα, η Ημαθία παίρνει τη σκυτάλη, μια περιοχή που κουβαλά πάνω της όλες τις παθογένειες της επαρχιακής αστυνόμευσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο η Πάτρα, όσο και η Ημαθία βρίσκονται σε πρόγραμμα ανέγερσης νέων αστυνομικών Μεγάρων. Κάποιοι θα το βαφτίσουν… πρόοδο! Κι έτσι μπορεί να είναι. Στην πραγματικότητα όμως είναι και μια μεγάλη παραδοχή.

Παραδοχή ότι οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις δεν πληρούν βασικές συνθήκες υγιεινής, ασφάλειας και λειτουργικότητας – ούτε για τους αστυνομικούς, ούτε για τους πολίτες.

Υποστελέχωση χωρίς τέλος

Το πρόβλημα του προσωπικού δεν είναι σημερινό και δεν φαίνεται να έχει τέλος. Στην Ημαθία η οργανική δύναμη είναι μείον 15, αριθμός που δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα.

Κι αυτό γιατί τουλάχιστον 50 άτομα απασχολούνται σε γραφεία και υπηρεσίες που κανονικά θα έπρεπε να έχουν ξεχωριστό οργανόγραμμα. Ουσιαστικά, η έλλειψη προσωπικού αγγίζει τους 70 αστυνομικούς.

Το 2016, η κατάργηση 6.700 οργανικών θέσεων σε όλη την Ελλάδα άφησε βαθύ αποτύπωμα. Από την Ημαθία κόπηκαν 90 θέσεις. Από τότε, η αποδυνάμωση απέκτησε χαρακτήρα μονιμότητας…

Κεφάλαιο… προσωρινής κράτησης: Ένας νομός, ένα κρατητήριο 14 ατόμων

Η πραγματικότητα στη διαχείριση των κρατουμένων στην Ημαθία είναι ενδεικτική της γενικευμένης αποδιοργάνωσης. Σε έναν ολόκληρο νομό με τρία αστυνομικά τμήματα – Βέροια, Νάουσα και Αλεξάνδρεια – λειτουργεί μόνο ένα ενεργό κρατητήριο, αυτό της Βέροιας. Τα υπόλοιπα παραμένουν εκτός λειτουργίας λόγω έλλειψης προσωπικού, με αποτέλεσμα όλες οι συλλήψεις να συγκλίνουν εκεί.

Με απλά λόγια, ανεξάρτητα από το πού συλλαμβάνεται κάποιος μέσα στα όρια του νομού, θα πρέπει να μεταφερθεί στη Βέροια για κράτηση. Αυτό σημαίνει επιπλέον επιβάρυνση για τα αστυνομικά πληρώματα που συνοδεύουν, περισσότερα χιλιόμετρα, λιγότερη αστυνόμευση στον δρόμο και φυσικά υπερφόρτωση της μοναδικής υποδομής που έχει απομείνει να λειτουργεί.

Το κρατητήριο της Βέροιας έχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί έως 14 άτομα. Όμως η πράξη δείχνει πως συχνά φιλοξενούνται πολλοί περισσότεροι κρατούμενοι, με αποτέλεσμα να τίθενται σοβαρά ζητήματα υγιεινής, ασφάλειας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Στις περιπτώσεις αυτές, όποιος περισσεύει κοιμάται στο πάτωμα…

Αυτή η εικόνα δεν τιμά κανέναν και σίγουρα δεν ανταποκρίνεται στις στοιχειώδεις υποχρεώσεις της Πολιτείας απέναντι σε ανθρώπους που τελούν υπό κράτηση, ανεξάρτητα από το ποινικό τους παρελθόν. Τα κρατητήρια δεν είναι ούτε αποθήκες σωμάτων, ούτε χώροι τιμωρίας. Είναι προσωρινές δομές κράτησης, που οφείλουν να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Περιφέρεια με τεράστιες αποστάσεις, χωρίς περιπολίες

«Ο γεωγραφικός προσδιορισμός της επαρχίας είναι μια μεταβλητή που ποτέ δεν λαμβάνεται υπόψιν. Στο αρχηγείο βλέπουν νούμερα», τονίζουν στο L&O αρμόδιες πηγές που γνωρίζουν καλά την περιοχή.

Έτσι, η γεωγραφία της περιοχής προσθέτει ακόμη ένα βάρος στο ήδη επιβαρυμένο σύστημα. Η αρμοδιότητα της Διεύθυνσης στη Βέροια εκτείνεται σε μια ακτίνα που ξεκινά από την Αγκαθιά και φτάνει μέχρι τη Φυτειά.

Πρόκειται για τεράστια απόσταση, η οποία δεν καλύπτεται με 10 ή 15 λεπτά μετακίνησης. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται πάνω από 50 λεπτά ταχείας οδήγησης, χωρίς να συνυπολογιστούν συνθήκες κυκλοφορίας, καιρικά φαινόμενα ή άλλα περιστατικά καθ’ οδόν.

Κι όμως, η αστυνόμευση αυτών των αποστάσεων βασίζεται συχνά σε ένα μόνο περιπολικό ανά βάρδια. Αν τύχει κάποιο περιστατικό στα απομακρυσμένα σημεία – σε χωριά, ορεινές περιοχές, απομονωμένες εκτάσεις – είναι πιθανό να περάσουν ώρες μέχρι να φτάσει βοήθεια. Υπάρχουν μάλιστα περιοχές που δεν έχουν δει περιπολικό εδώ και χρόνια.

Με απλά λόγια, αν σου τύχει κάτι στα βουνά και στα λαγκάδια… έχεις τελειώσει. Θα σε βρουν την επόμενη ημέρα που θα λήξει η βαρδιά σου.

H μικροεγκληματικότητα… καίει τους πολίτες

Η Ημαθία δεν είναι αποκομμένη από την εγκληματικότητα. Αντιθέτως, συνορεύει με τη Θεσσαλονίκη και αντιμετωπίζει αρκετές περιπτώσεις βαριάς παραβατικότητας, ιδίως σε περιοχές όπως η Αλεξάνδρεια, όπου 4.000 άνθρωποι ζουν σε καταυλισμούς. Κι όμως, αυτό που πλήττει περισσότερο το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών είναι η μικροεγκληματικότητα.

Ο απλός πολίτης δεν αγανακτεί μόνο για τα μεγάλα περιστατικά. Αγανακτεί όταν του κλέβουν το πορτοφόλι στη λαϊκή και δεν υπάρχει κανείς να το καταγγείλει. Όταν βλέπει να συμβαίνουν μικροπαραβάσεις στη γειτονιά του και δεν υπάρχει κανείς να τις ελέγξει.

Αυτό το βάρος πέφτει τελικά πάνω στους λίγους εναπομείναντες αστυνομικούς, που καλούνται να κάνουν τα πάντα – από περιπολία, σύλληψη, μεταγωγή, γραμματειακή υποστήριξη – και συχνά μόνοι τους.

«Οι αστυνομικοί βγαίνουν για περιπολίες μόνοι τους, σαν σερίφηδες. Η κατάσταση είναι τραγική και θα χειροτερέψει όταν αντιμετωπίζεται καθ’ αυτόν τον τρόπο», τονίζουν στο «L&O» κάτοικοι της περιοχής.

Κεφάλαιο… εξοπλισμός

Όπως και στα περισσότερα ΑΤ σε όλη την Ελλάδα, έτσι και ο εξοπλισμός των αστυνομικών στην Ημαθία παραμένει ευθύνη των ίδιων. Από τη στολή και τα παπούτσια, μέχρι τα επιχειρησιακά χιτώνια, όλα αγοράζονται από την τσέπη τους.

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου, όπως καταγράφεται σε ατομικά βιβλιάρια, η τελευταία επίσημη χορήγηση ρουχισμού έγινε το 2001. Είναι προφανές πως κανείς δεν μπορεί να εργάζεται με το ίδιο παντελόνι επί 24 χρόνια. Παρόλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί ότι κάποτε η κατάσταση ήταν χειρότερη σε σχέση με σήμερα!

Τι συμβαίνει τους καλοκαιρινούς μήνες;

Αντί η Ημαθία να ενισχύεται τους καλοκαιρινούς μήνες – οπότε και δέχεται επισκέπτες λόγω εσωτερικού τουρισμού – βιώνει το ακριβώς αντίθετο.

Οι δυνάμεις της απομειώνονται, καθώς καλείται να ενισχύσει άλλες περιοχές της χώρας. Τον φετινό Μάιο, 80 αστυνομικοί είχαν αποσπαστεί αλλού, δημιουργώντας νέα κενά στη λειτουργία των ήδη υποστελεχωμένων τμημάτων.

Θα λύσει όλα τα προβλήματα το Αστυνομικό Μέγαρο;

Η ανέγερση νέου Αστυνομικού Μεγάρου στην Ημαθία δεν πρόκειται να λύσει τα παραπάνω προβλήματα. Τα κτίρια, όσο σύγχρονα κι αν είναι, δεν κάνουν Αστυνομία. Αστυνομία είναι οι άνθρωποι που τη στελεχώνουν, η επάρκεια των μέσων, η επαγγελματική ηθική, η επιχειρησιακή λογική, η πολιτική βούληση. Όταν όλα αυτά απουσιάζουν, κανένα Μέγαρο δεν μπορεί να κάνει τη διαφορά. Η πραγματική αλλαγή δεν θα έρθει με ταινίες εγκαινίων και κορδέλες. Θα έρθει όταν αλλάξει η φιλοσοφία διοίκησης και αντιμετώπισης της επαρχίας.