22 Μαρτίου - Παγκόσμια Ημέρα Νερού

Γράφει ο Νικόλαος Τσιαμούρας

Η παγκόσμια ημέρα για το νερό (world water day) καθιερώθηκε στην συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το περιβάλλον και την ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέϊρο της Βραζιλίας το 1992.

Η γενική συνέλευση του ΟΗΕ πήρε απόφαση στίς 22 Δεκεμβρίου 1992, που όρισε την 22 Μαρτίου κάθε έτους ως παγκόσμια ημέρα νερού.

Το νερό αναμφισβήτητα είναι ο σημαντικότερος φυσικός πόρος του πλανήτη. Αποτελεί στην ουσία ανακυκλώσιμο πόρο και όχι ανανεώσιμο όπως π.χ. είναι το ξύλο. Το ότι είναι ανακυκλώσιμο σημαίνει ότι στο κλειστό σύστημα πλανήτης γη - ατμόσφαιρα, η ποσότητα νερού άρα και τα αποθέματα του παραμένουν ίδια αενάως.

Αλλά με το φαινόμενο «της κλιματικής αλλαγής» γίνεται αντιληπτό σήμερα αλλά και στο μέλλον, ο πόρος νερό θα είναι σε διαρκή αυξανόμενη έλλειψη.

Το πολυτιμότερο αγαθό της φύσης είναι το νερό. Το νερό αντιστοιχεί στο 60% του σωματικού βάρους του μέσου ενήλικα άνδρα και το 50% της γυναίκας .Κάποιος μπορεί να επιβιώσει μέχρι 6 εβδομάδες χωρίς φαγητό αλλά χωρίς νερό οι ενήλικες δεν μπορούν να ζήσουν περισσότερο από 10 ημέρες και τα παιδιά πάνω από 5 ημέρες.

Το νερό είναι εξίσου σημαντικό oπως και το οξυγόνο για τη ζωή.

Ο ΟΗΕ μας υπενθυμίζει ότι το νερό είναι βασικός σύμμαχος της ανθρωπότητας στην πρόληψη και την αποφυγή της μετάδοσης της πανδημίας του κορονοϊού.

«Νερό και σαπούνι κατά του κορονοϊού» είναι το επικαιροποιημένο μήνυμα του διεθνούς οργανισμού για την παγκόσμια ημέρα για το νερό.

Η ορθή διαχείριση των υδατικών πόρων συμβάλλει σημαντικά στην μείωση των πλημμυρών, της ξηρασίας, της έλλειψης και της ρύπανσης.

Το νερό, ο επονομαζόμενος και λευκός χρυσός, πηγή ζωής για τον άνθρωπο, βρίσκεται ανισομερώς κατανεμημένος στον πλανήτη.

. 2,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν χωρίς ασφαλές νερό στο σπίτι.

. Ένα στα 4 δημοτικά σχολεία δεν έχουν πόσιμο νερό με τους μαθητές να χρησιμοποιούν μη ασφαλείς πηγές ή να διψούν.

. Περισσότερα από 700 παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν κάθε ημέρα από διάρροια που συνδέεται με το μη ασφαλές νερό και την κακή υγιεινή.

. 4 χιλιάδες παιδιά πεθαίνουν ημερησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες εξαιτίας της έλλειψης νερού. Ενώ τα μισά νοσοκομεία στις χώρες αυτές φιλοξενούν ανθρώπους που υποφέρουν από ασθένειες που το ασφαλές νερό θα είχε αποτρέψει.

. Το 80% των ανθρώπων που χρησιμοποιούν μη ασφαλείς πηγές ύδατος ζουν σε αγροτικές περιοχές.

. Οι γυναίκες και τα κορίτσια είναι υπεύθυνα για τη συλλογή νερού σε 8 στα 10 νοικοκυριά, που δεν διαθέτουν νερό στο σπίτι τους.

. Από την έλλειψη νερού περισσότερες από 800 γυναίκες πεθαίνουν κάθε μέρα από επιπλοκές κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό.

. 68,5 εκατομμύρια άτομα έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, λόγω έλλειψης νερού.

. Περίπου 159 εκατομμύρια άνθρωποι συλλέγουν το πόσιμο νερό τους από τα επιφανειακά ύδατα, όπως λιμνούλες και ρυάκια.

. Περίπου 4 δισεκατομμύρια σχεδόν τα δυο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού - βιώνουν έντονα την έλλειψη νερού για τουλάχιστον ένα μήνα του έτους.

. 700 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να μεταναστεύσουν λόγω έντονης λειψυδρίας έως το 2030.

. Οι πιο πλούσιοι άνθρωποι λαμβάνουν γενικά υψηλά επίπεδα υπηρεσιών ύδατος με (συχνά πολύ ) χαμηλό κόστος, ενώ οι φτωχοί καταβάλλουν πολύ υψηλότερη τιμή για μια υπηρεσία παρόμοια ή μικρότερης ποσότητας.

Η ανεπαρκής πρόσβαση σε πόσιμο νερό ποιότητας και η έλλειψη υπηρεσιών καθαρισμού των χρησιμοποιημένων υδάτων κοστίζουν ακριβά σε ανθρώπινες ζωές, με 780 χιλιάδες θανάτους ετησίως εξαιτίας της δυσεντερίας και της χολέρας, πολύ περισσότερους από τα θύματα συγκρούσεων, σεισμών και επιδημιών.

Το 2015 περίπου 844 εκατομμύρια άνθρωποι δεν είχαν πρόσβαση σε ασφαλείς υπηρεσίες πόσιμου νερού.

«Η πρόσβαση στο νερό είναι ένα ανθρώπινο δικαίωμα ζωτικής σημασίας για την αξιοπρέπεια κάθε ανθρώπου. Ωστόσο δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να το στερούνται», καταγγέλλει η Γαλλίδα Οντρέi Αζουλέ, γενική διευθύντρια της UNESCO.

Ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης που έχει καθορίσει το πρόγραμμα του ΟΗΕ για την ανάπτυξη (UNDP) ,και ο οποίος προβλέπει. «Έως το 2030 παγκόσμια και δίκαιη πρόσβαση στο πόσιμο νερό, σε προσιτό κόστος», δεν μπορεί να επιτευχθεί.

Ποιοι υποφέρουν από αυτή την κατάσταση; «Οι καταστάσεις διαφέρουν πολύ από την μια περιοχή του κόσμου στην άλλη, όμως οι πιο φτωχοί υφίστανται περισσότερες διακρίσεις» θα έλεγα εγώ.

Οι γυναίκες έχουν μικρότερη πρόσβαση σε πόσιμο νερό σε σχέση με τους άνδρες. Στις αγροτικές περιοχές «το βάρος να πάνε να βρουν νερό πέφτει στις γυναίκες και στα κορίτσια με δυσανάλογο τρόπο,{ ….} μια εργασία που δεν πληρώνεται και δεν αναγνωρίζεται».

Στα τέλη του 2017, 68,5 εκατομμύρια άνθρωποι, ήταν εκτοπισμένοι εξαιτίας συγκρούσεων ή διώξεων. Οι πληθυσμοί αυτοί «αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα στην πρόσβαση σε στοιχειώδεις υπηρεσίες παροχής καθαρισμού νερού», ενώ «οι μαζικοί εκτοπισμοί ασκούν πίεση στους πόρους και στις υπηρεσίες».

Οι χώρες, αλλά και οι ιδιώτες, πρέπει να επενδύσουν μαζικά στις υποδομές. Οι ανάγκες (σύμφωνα με τον ΟΗΕ) εκτιμώνται στα 114 δισεκατομμύρια δολλάρια, τρεις φορές το ποσό που δαπανάται τώρα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το κόστος λειτουργίας και συντήρησης.

Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η Γη είναι η έλλειψη νερού. Από το φαινόμενο της λειψυδρίας επηρεάζονται και οι 7 ήπειροι. Το φαινόμενο αυτό στο περιβάλλον το έχει προκαλέσει ο ίδιος ο άνθρωπος και οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η φύση κάποτε θα το ανταποδώσει και μάλιστα πιστεύουν ότι η «εκδίκηση» έχει ήδη αρχίσει.

Ο καθένας μας λοιπόν έχει ένα ρόλο να διαδραματίσει από σήμερα.

Η κλιματική αλλαγή μπορεί να φαντάζει ως μια μεγάλη πρόκληση, όμως ο καθένας από εμάς μπορεί να συνεισφέρει με το δικό του τρόπο, αποφεύγοντας την σπατάλη νερού στην καθημερινή ζωή του.

Σκοπός να το μεταδώσουμε στα παιδιά μας και στους γύρω μας, στην κοινωνία.

Στην βουλή ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία το νομοσχέδιο για το νερό, (21 Μαρτίου 2023), σε ιδιώτες το νερό;

Τσιαμούρας Νικόλαος.