Σε μια Νέα Πατρίδα: Βέροια, Γιαννιτσά, Νάουσα, Κατερίνη, στην ΕΡΤ3

Το νέο επεισόδιο της ιστορικής σειράς ντοκιμαντέρ «Σε μια νέα Πατρίδα» που θα μεταδοθεί την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2023 στις 19:00 από την ΕΡΤ3, μας μεταφέρει στην περιοχή της Πιερίας και της Ημαθίας, όπου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από την Μικρά Ασία, τον Πόντο καθώς και οι Πόντιοι του Καυκάσου. Η ευρύτερη περιοχή της Ημαθίας υπήρξε τόπος υποδοχής και εγκατάστασης προσφύγων σε μεγάλη γεωγραφική έκταση εντός των μεγάλων πόλεων, όπως η Βέροια, η Νάουσα, αλλά κυρίως στα χωριά.

Στο επεισόδιο γίνεται εκτενής αναφορά στα πολιτικοοικονομικά, πολιτιστικά, πληθυσμιακά χαρακτηριστικά της περιοχής, στην προσφυγική ανθρωπογεωγραφία, καθώς και στις συνθήκες εγκατάστασης και διαβίωσης τα πρώτα χρόνια. Ειδικότερη αναφορά γίνεται στην περίπτωση της προσφυγικής εγκατάστασης στο Ροδοχώρι Ημαθίας.

Επιπλέον, ενδεικτικό στην περιοχή είναι η δημιουργία από τους πρόσφυγες σημαντικών μνημονικών τόπων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η επανίδρυση στην Καστανιά της Βέροιας, του ιστορικού μοναστηριού της Παναγίας Σουμελά και αντίστοιχα στο Ροδοχώρι της Νάουσας του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα. Σημαντική είναι και η συλλογή σπάνιων βιβλίων που αποθησαυρίζεται στη Συλλογή της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Νάουσας.

Η σκληρή εργασία των προσφύγων άλλαξε όλη αυτή την περιοχή, δημιουργώντας μια τεράστια καλλιεργήσιμη έκταση στην οποία παράγονται ετησίως χιλιάδες τόνοι αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα αναδεικνύεται ο κειμηλιακός πλούτος των προσφύγων καθώς και η κουζίνα τους με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.

Στη συνέχεια περιγράφεται η προσφυγική εγκατάσταση στην Πέλλα, στην Αριδαία, στην Έδεσσα και στα Γιαννιτσά. Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι η προσφυγική εγκατάσταση διευκολύνθηκε από την αποξήρανση της λίμνης των Γιαννιτσών, κάτι το οποίο συνέβη μεταξύ των ετών 1927-1937.

Στο δεύτερο μέρος του επεισοδίου παρουσιάζεται η άφιξη και εγκατάσταση των προσφύγων στην ευρύτερη περιοχή της Πιερίας και ειδικά στην πόλη της Κατερίνης. Μια ιδιαιτερότητα της προσφυγικής εγκατάστασης στην Κατερίνη αποτελεί η εγκατάσταση των Ευαγγελικών από την Μικρά Ασία αλλά κυρίως τον Πόντο στο νεοϊδρυόμενο προσφυγικό συνοικισμό των Ευαγγελικών.

Η μικροϊστορία της προσωπικής διαδρομής του ορφανού πρόσφυγα Εφραίμ Αρζόγλου που εγκαταστάθηκε στην Κατερίνη, είναι η αφορμή για να παρακολουθήσουμε την πορεία και τις δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι πρόσφυγες με την άφιξη τους στην Ελλάδα, αλλά και την προσωπική τους αναμέτρηση με το διαγενεακό τραύμα της Γενοκτονίας και της προσφυγιάς.

Οι πρόσφυγες θα ενισχύσουν την οικονομική ζωή της Κατερίνης εισάγοντας επαγγέλματα που ασκούσαν στις πατρίδες τους, ενώ θα δημιουργήσουν και ένα μεγάλο αριθμό γεωργικών συνεταιρισμών. Τα φθηνά εργατικά χέρια των προσφύγων βοήθησαν από τη μια στην αύξηση της παραγωγής, αλλά από την άλλη υπονόμευσαν τις εργασιακές σχέσεις με το ντόπιο στοιχείο, πυροδοτώντας τον ανταγωνισμό και την έχθρα μεταξύ τους.

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Χατζημαλλής.

Σενάριο – Επιστημονικός Συνεργάτης: Θεοδόσιος Κυριακίδης.

Παραγωγός: Παντελής Κάσδαγλης.

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Βραμίδου Γεωργία.

Βοηθός Διεύθυνσης Φωτογραφίας – Colorist: Λευτέρης Κάσδαγλης.

Εικονολήπτης: Γιώργος Λεοντάρης.

Μοντάζ: Δημήτρης Χατζημαλλής.

Πρωτότυπη Μουσική: Social Productions – Γιώργος Ξουλόγης.

Motion Graphics – Σήμα αρχής: Θωμάς Δουκινίτσας.

Δημοσιογραφική Έρευνα: Βασίλης Λωλίδης.

Αρχισυνταξία: Κωνσταντίνος Σεραφειμίδης.

Η εκπομπή θα είναι διαθέσιμη και στη δωρεάν ψηφιακή πλατφόρμα ERTFLIX μετά την προβολή της στην ΕΡΤ3.

Πηγή