Απόφαση ΣτΕ για τα εμβόλια: Αποζημίωση από το κράτος για παρενέργειες ή θάνατο

Η υπόθεση που ανοίγει τον δρόμο για αποζημιώσεις για βλάβες από όλα τα εμβόλια

Μια απόφαση σταθμό έλαβε πριν από λίγο το Συμβούλιο της Επικρατείας σχετικά με τους εμβολιασμούς. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απόφαση, δικαιούνται αποζημίωση από το κράτος όσοι παρουσιάσουν προβλήματα υγείας ή και θάνατο από παρενέργειες εμβολίου. Η απόφαση αφορά για παρενέργειες από οποιοδήποτε εμβόλιο, όχι μόνο από αυτά κατά του κορονοϊού. Με την απόφαση του Ανωτάτου δικαστηρίου ορίζεται ότι ο πολίτης -ή ο συγγενείς του- που έχει υποστεί βλάβη της υγείας του ή και θάνατο στο πλαίσιο εμβολιασμών, μπορεί να ζητήσει υλική και ηθική αποκατάσταση από το κράτος με βάση συγκεκριμένες συνταγματικές διατάξεις.

Η υπόθεση που στάθηκε η αφορμή για να εκδοθεί η απόφαση, αφορούσε ένα κοριτσάκι 7 ετών, το οποίο μετά από τον εμβολιασμό του με το εμβόλιο MMR ΙΙ (τριδύναμο εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς) παρουσίασε τη σπανιότατη νόσο πανεγκεφαλίτιδα, ως ανεπιθύμητη παρενέργεια του εμβολίου αυτού. Η μητέρα προσέφυγε στα δικαστήρια και ζήτησε αποζημίωση για υλική και ηθική βλάβη της κόρης της, η οποία όμως, απεβίωσε πριν τελειώσουν τα δικαστήρια.

Οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι για να αποζημιωθεί ο συγγενής από το ελληνικό δημόσιο, θα πρέπει: 

• η ενδεχόμενη  βλάβη της υγείας πρέπει να αποδεικνύεται ότι οφείλεται στο εμβόλιο. Να υπάρχει δηλαδή ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ βλάβης και εμβολίου.

• ο εμβολιασμός  να είναι νόμιμος και να γίνεται για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Αν με αυτές τις προϋποθέσεις ο πολίτης έχει υποστεί βλάβη στην υγεία του μπορεί να στραφεί κατά του κράτους, ζητώντας αποζημίωση με βάση τα άρθρα 4, 5 και 25 του συντάγματος αναλογικά και με όσα θεσπίζει και ο Αστικός Κώδικας (άρθρο 932).

Στην απόφαση του ΣτΕ αναφέρεται:

«Σε περίπτωση, που επέλθει ευθέως βλάβη της υγείας προσώπου συνεπεία της συνταγματικώς θεμιτής και νομίμου πραγματοποιήσεως εμβολιασμού (δηλαδή εμβολιασμού διενεργούμενου με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας συλλογικώς και ατομικώς και προβλεπόμενου από ειδική νομοθεσία, υιοθετούσα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά, ιατρικά και επιδημιολογικά πορίσματα στον αντίστοιχο τομέα, με δυνατότητα εξαιρέσεως από αυτόν σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται), ήτοι βλάβη, μη οφειλομένη σε παρεμβαλλόμενη παράνομη πράξη ή παράλειψη (όπως πχ χορήγηση ελαττωματικού ή ακαταλλήλου σκευάσματος ή πλημμέλειες κατά την διενέργεια του εμβολιασμού), ανακύπτει ευθέως εκ του άρθρου 4 παρ. 5 σε συνδυασμό και με το άρθρο 25 παρ 4 του Συντάγματος ευθύνη του κράτους προς εύλογη αποκατάσταση της ζημίας του παθόντος, υπό την έννοια της αποκαταστάσεως τόσο της τυχόν υλικής όσον και, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 932 ΑΚ, της ηθικής βλάβης του».

Και αιτιολογείται στην απόφαση γιατί ο πολίτης δικαιούται να λάβει αποζημίωση. «Τούτο δε, διότι, στις περιπτώσεις αυτές, η προκαλούμενη από την πραγματοποίηση του εμβολιασμού βλάβη συνιστά υπέρμετρη θυσία για τον παθόντα (βλάβη υγείας και προσβολή προσωπικότητος), χάριν του συμφέροντος του κοινωνικού συνόλου».