Το βιβλίο «Γιάννης Ρίτσος: Πρώιμα ποιήματα και πεζά» παρουσιάστηκε στη Βέροια

Το βιβλίο «Γιάννης Ρίτσος: Πρώιμα ποιήματα και πεζά», του Πανεπιστημιακού ιώργου Ανδρειωμένου, παρουσιάστηκε το απόγευμα της Δευτέρας 1/4 στο καφέ «Εκτός Χάρτη» της Γκαλερί Παπατζίκου. Την εκδήλωση διοργάνωσε η Ένωση Φιλολόγων Ημαθίας, ενώ για το βιβλίο μίλησαν, ο Αλέκος Χατζηκώστας,
δημοσιογράφος - συγγραφέας και ο Γιώργος Ανδρειωμένος, καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Την εκδήλωση συντόνιζε ο Παντελής Τσαλουχίδης, γραμματέας του Συνδέσμου Φιλολόγων, ο οποίος παρουσίασε το βιογραφικό του συγγραφέα επισημαίνοντας την ανάλογη δουλειά που έκανε και παλιότερα ο Καθηγητής για τον Κωστή Παλαμά και τον Νικηφόρο Βρεττάκο.

Το λόγο πήρε στη συνέχεια ο Αλέκος Χατζηκώστας που ανάμεσα στ’ άλλα υπογράμμισε: «…Πρόκειται για μία εκδήλωση που πάει «κόντρα στο ρεύμα» των καιρών, που προσφέρει πραγματικό πολιτισμό (και όχι πολυδάπανο- «γυαλιστερό» όπως έχουμε συνηθίσει και στην πόλη αυτή…) που προσφέρει γνώση, προβληματισμό (που τόσο λείπει στις εποχές του ψεύτικου κόσμου της μικρής οθόνης του κινητού) αλλά και αισθητική απόλαυση.

Προπαγανδίζοντας την εκδήλωση, φίλες και φίλοι με ρώτησαν: «Αλήθεια τι προσφέρει μία τέτοια εκδήλωση σήμερα;»
Καταρχήν μιλάμε για ένας από τους κορυφαίους ποιητές μας. Που το έργο του έγινε γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο. Που η αγωνιστική στάση ζωής του, εκτός από το συνολικό του έργο μπορεί να διδάσκει ακόμη και σήμερα.
Το συγκεκριμένο βιβλίο αναφέρεται στο πνευματικό του έργο σε δύσκολες συνθήκες της ζωής του. Όταν ζούσε στην απόλυτη φτώχεια και νοσηλευόμενος για 3 χρόνια στην Τρίτη θέση νοσοκομείων για άπορους…
Αλήθεια τους απαντούσα πόσοι από εμάς πλέον- δεν ζει σε παρόμοιες συνθήκες;. Και όμως κράτησε ψηλά το κεφάλι, δεν «βούλιαξε στα προβλήματά του, δημιούργησε και ταυτόχρονα διαμόρφωσε τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις πιστεύοντας ότι με επαναστατικές αλλαγές μόνο μπορεί να ανθρωπεύσει ο άνθρωπος.
Ο Γιάννης Ρίτσος έρχεται κατευθείαν από τα σπλάχνα του ελληνικού λαού. Είναι ο γνησιότερος εκφραστής του πονεμένου κόσμου, ενός κόσμου ταλαιπωρημένου, κατατρεγμένου, εξόριστου. Είναι ο ίδιος η μοίρα του, της περήφανης, καταματωμένης, κατακρεουργημένης Ελλάδας. Αυτό, σε συνδυασμό με «τα μοιρολόγια έξω από τα σπίτια των πεθαμένων», και τη Μικρασιατική καταστροφή, συντέλεσαν στο να πάρει θέση από τότε στο πλευρό των αδικουμένων. Μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ μέχρι το τέλος της ζωής του ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΣ!
Το βιβλίο είναι σημαντικό και έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη λιθαράκι στη μελέτη του τεράστιους σε όγκο αλλά και πνευματικό μέγεθος του «Ποιητή της Ρωμιοσύνης…»

Στην παρέμβασή του ο Γιώργος Ανδρειωμένος έδωσε στοιχεία για τa πρώτα χρόνια της ζωής του Γ. Ρίτσου, αναφερόμενος στα τραγικά γεγονότα της νιότης του -οικονομικός ξεπεσμός μια αρχοντικής οικογένειας, αρρώστιες και θάνατοι αγαπημένων προσώπων, η τρέλα, η δική του φυματίωση, η εξευτελιστική ανέχεια- έδειξε πώς διαπότισαν πέρα για πέρα τη ζωή και την ποίησή του, κάνοντάς τον να περάσει από την πλήρη παραίτηση στον δρόμο του αγώνα, για να φτιάξει μαζί με τους συνοδοιπόρους του έναν καλύτερο, έναν δικαιότερο κόσμο. Και σημείωσε με έμφαση: «Γιατί ένας ποιητής, δε γεννιέται έξω από τον τόπο και τον χρόνο, δε γεννιέται χωρίς να τον προσδιορίσουν τα βιώματά του, κι ο Ρίτσος ως ποιητής και ως άνθρωπος καθορίζεται από τα χρόνια και τα γεγονότα αυτά» είπε.

Και συνέχισε: «Δεν είναι ανεξήγητο, το ότι ο Ρίτσος επέλεξε τις σοσιαλιστικές ιδέες, που εξέφραζαν την ελπίδα εκείνη την εποχή. Ο Ρίτσος, ένας υπέροχος άνθρωπος, με αγάπη πάνω απ’ όλα για τον ίδιο τον άνθρωπο, στάθηκε πάντα γενναιόδωρος απέναντι στους νέους, παλεύοντας για το παρόν και το μέλλον όλων.»

Αναφερόμενος στο λογοτεχνικό έργο της περιόδου σημείωσε: «Ο ποιητής απέφυγε να συγκεντρώσει σε τόμο ή να ξαναδουλέψει τα γραπτά του που συζητήθηκαν πιο πάνω. Να συνέβη αυτό επειδή καταστράφηκαν τα χειρόγραφά του; Μήπως του θύμιζαν οδυνηρές εμπειρίες που επιθυμούσε να ξεπεράσει; `Η έπαψε να ενδιαφέρεται γι’ αυτά καθώς έβλεπε να εξελίσσεται η τέχνη του, να αλλάζουν τα εκφραστικά του μέσα και, γενικότερα, να προσαρμόζεται σε νέα αισθητικά και κοινωνικά δεδομένα; Ενδεχομένως να ισχύουν σωρευτικά όλα όσα μόλις προαναφέρθηκαν, ίσως και να ήταν άλλος ο λόγος. Γεγονός, πάντως, είναι ότι συχνά επανέρχεται στις παιδικές και νεανικές του μνήμες, ενώ πολλά από τα θέματα και τα μοτίβα του πρώιμου έργου του θα καταστούν ευδιάκριτα σε αρκετά μεταγενέστερα ποιήματά του …

Σε κάθε περίπτωση, τα πρωτόλειά του, στα οποία εδώ έγινε αναφορά, δείχνουν ότι ο Ρίτσος υπήρξε αληθινός και ειλικρινής από τα πρώτα λογοτεχνικά του βήματα. Ήταν γεννημένος ποιητής, αποτυπώνοντας με μαεστρία και μοναδική εκφραστική δύναμη στο χαρτί και την παραμικρότερη εμπειρία του, όσο τραγική και αν ήταν. Αυτός που υπήρξε από το ξεκίνημά του παρέμεινε έως το τέλος της ζωής του…».

Αναφέρθηκε ακόμη στη στάση των άλλων ποιητών απέναντί του υπογραμμίζοντας ότι ενώ ο Παλαμάς τον έχρισε ουσιαστικά διάδοχό του μετά το «Τραγούδι της αδελφής μου» και τον «Επιτάφιο», με την περίφημη φράση του «παραμερίζουμε ποιητή για να περάσεις», το πολιτικό και το πνευματικό κατεστημένο εκείνης της εποχής, αλλά και μικρόνοες ομότεχνοι της εποχής μας δεν αναγνώρισαν ποτέ το μεγάλο του ανάστημα, λόγω της ιδεολογικής του ένταξης».

Μετά τις εισηγήσεις ακολούθησε πολύωρος διάλογος με το κοινό σε πλήθος ζητήματα όπως «Στρατευμένης Τέχνης», διδασκαλία Νέων Ελληνικών στα σχολεία, η σχέση του με άλλους ποιητές, πλευρές της στάσης ζωή του Γ. Ρίτσου, αναφορές στο υπόλοιπο λογοτεχνικό του έργο κ.α Να σημειώσουμε ακόμη ότι ο Γ. Ανδρειωμένος θα επισκεφτεί και θα συζητήσει με μαθητές του 4ου και 5ου ΓΕΛ της Βέροιας.

πηγή