δελεάσει. Εκτιμάται ότι τα τελευταία επτά χρόνια της κρίσης περίπου ένα εκατομμύριο Ελληνες εγκατέλειψαν τη χώρα. Από αυτούς, ένα μεγάλο κομμάτι είναι νέοι από 18 έως 30 ετών που αναζητούν πρώτα μια αξιόπιστη κατάρτιση και στη συνέχεια μια δουλειά με εγγυημένες αποδοχές, έστω κι αν αυτό τους αναγκάζει στην ξενιτιά και την αποκοπή από την οικογένεια και τους φίλους. Το μόνο που επιτεύχθηκε τα τελευταία χρόνια είναι όλη αυτή η επιστημονική αφρόκρεμα διαφόρων ειδικοτήτων να στελεχώσει όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, και όχι μόνο, χώρες. Οι Ελληνες επιστήμονες είναι περιζήτητοι στο εξωτερικό. Οι Ευρωπαίοι μάλιστα κάνουν λόγο για «εξαγωγή ανθρώπινου κεφαλαίου», η αξία του οποίου δεν μπορεί ακόμα να προσδιοριστεί, αλλά ούτε και να εκτιμηθεί, ενώ την ίδια στιγμή αναφέρονται σε μια «χρυσή περίοδο επενδύσεων ξένων κεφαλαίων».
Η μετανάστευση είναι στη μοίρα του Ελληνα. Ωστόσο το σημερινό μεταναστευτικό ρεύμα δεν μπορεί να συγκριθεί με τα προηγούμενα. Την πρώτη μετανάστευση τη συναντάμε την περίοδο από το 1903 έως το 1917 και τη δεύτερη από το 1960 έως το 1972. Το τρίτο κατά σειρά κύμα μετανάστευσης ξεκίνησε με το που εμφανίστηκε η οικονομική κρίση το 2008, και από τότε έως σήμερα ο εξαγωγικός δείκτης του φαινομένου «brain drain» διαρκώς αυξάνεται.
Σήμερα η μετανάστευση των Ελλήνων έχει τη μορφή εξαγωγής «προϊόντων αρίστης ποιότητας». Σύμφωνα με έρευνες, το μεγαλύτερο ποσοστό των μεταναστών έχει πάνω από ένα πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Συγκεκριμένα, το 73% κατέχει μεταπτυχιακό τίτλο, το 51% διδακτορικό και το 41% τουλάχιστον έναν τίτλο σπουδών από ένα από τα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.
Η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελούν τους πλέον δημοφιλείς προορισμούς των Ελλήνων μεταναστών, απορροφώντας πάνω από το 50%, και ακολουθεί η Ολλανδία. Πάντως, σύμφωνα με την έρευνα της ICAP, οι κυριότεροι λόγοι που οδηγούν τους νέους στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής και εργασίας στο εξωτερικό είναι η έλλειψη αξιοκρατίας και η διαφθορά στην Ελλάδα (ποσοστό 40%), η οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα (37%) και οι προοπτικές εξέλιξης στη χώρα του εξωτερικού (34%).
Ενδεικτικό της διάστασης που προσλαμβάνει το όλο ζήτημα είναι η συνεχώς αυξανόμενη φυγή των νοσοκομειακών γιατρών στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε ειδικευόμενους γιατρούς, κάτι που σηματοδοτεί την αδυναμία στελέχωσης πλέον των νοσοκομείων μας.
Το πεδίο σπουδών της πλειονότητας των Ελλήνων που προτιμούν τη μετανάστευση είναι μηχανικοί (19%) και ακολουθούν οι απόφοιτοι σχολών Πληροφορικής (12%), Διοίκησης Επιχειρήσεων (10%), Λογιστικής και Χρηματοοικονομικών (9%), Οικονομικών Επιστημών (7%). Με πολύ χαμηλό ποσοστό ακολουθούν οι απόφοιτοι των τμημάτων Ιατρικής, Βιολογίας, Επιστημών Υγείας, Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού, Ψυχολογίας, Πολιτικών Επιστημών, Τουριστικών Επαγγελμάτων, Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ γενικά, όπως και άλλες πολλές.
Οι περισσότεροι νέοι που έχουν ολοκληρώσει τις προπτυχιακές τους σπουδές στην Ελλάδα (80%) έχουν φύγει στην Αγγλία (49%) για την απόκτηση μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών και διδακτορικό (40%). Από τις χώρες του εξωτερικού, το 46% θεωρεί τη Μεγάλη Βρετανία ιδανική για καλύτερες προοπτικές εξέλιξης, καθώς έχει σε γενικές γραμμές καλύτερη οικονομία σε σχέση με άλλες χώρες (38%) και καλύτερες εργασιακές συνθήκες (35%).
Χαρακτηριστική είναι η άρνηση του 97% των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό να επιστρέψει στη χώρα, ενώ το 3% εξέφρασε τη θέληση κάποια στιγμή να γυρίσει στη χώρα. Επίσης, περισσότεροι από τους μισούς, ήτοι το 54%, έχουν στο μυαλό τους χρονικό ορίζοντα άνω των 5 χρόνων παραμονής τους στο εξωτερικό. Το 70% εργάζεται χωρίς διοικητική ευθύνη, ενώ οι αποδοχές του 57% είναι της τάξης των 21.000 έως 60.000 ευρώ.
Σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2015 διαπιστώθηκε ότι οι νέοι που εργάζονται στο εξωτερικό έχουν πιο βελτιωμένο προφίλ αποδοχών. Επίσης, ποσοστό 35% έναντι του 30% του 2015 δηλώνει ότι θεωρεί απίθανη την επιστροφή του στην Ελλάδα.
Από τη Βέροια στη Μέση ΑνατολήΗ Ιωάννα Μαυρίδου, με καταγωγή από τη Βέροια, σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Θεσσαλονίκη, ενώ εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να φύγει στο εξωτερικό γιατί διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν περιθώρια επαγγελματικής εξέλιξης ούτε αξιοπρεπούς διαβίωσης. «Επί έναν χρόνο έστελνα βιογραφικά στο εξωτερικό και κυρίως στις αραβικές χώρες. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν μπορείς να εκπληρώσεις τα όνειρά σου και δεν έχεις δυνατότητα εξέλιξης. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τους ιδιαίτερα χαμηλούς μισθούς με ώθησαν να αναζητήσω εργασία στο εξωτερικό. Βρήκα δουλειά στο Κατάρ, σε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία. Στο Κατάρ όπου εργάζομαι και ζω αναγνωρίζονται όλα τα προσόντα μου, εξάλλου με αυτά με προσέλαβαν, πληρώνομαι σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς του Κόλπου και το διαβατήριό μου, γιατί σε αυτές τις χώρες είναι πολύ ελκυστικό το ευρωπαϊκό διαβατήριο. Σήμερα στο Κατάρ ο χαμηλότερος μισθός ξεκινάει περίπου από τα 2.000 ευρώ για έναν μηχανικό με πτυχίο χωρίς προϋπηρεσία και ξεπερνάει τα 10.000 ευρώ τον μήνα για κάποιον με προϋπηρεσία. Και φυσικά είναι tax free. Θα ήθελα πολύ να επιστρέψω στην πατρίδα, γιατί δεν υπάρχει ομορφότερη χώρα από την Ελλάδα, αλλά όχι με τα σημερινά δεδομένα», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ».
Χαρακτηριστική είναι η άρνηση του 97% των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό να επιστρέψει στη χώρα, ενώ το 3% εξέφρασε τη θέληση κάποια στιγμή να γυρίσει στη χώρα. Επίσης, περισσότεροι από τους μισούς, ήτοι το 54%, έχουν στο μυαλό τους χρονικό ορίζοντα άνω των 5 χρόνων παραμονής τους στο εξωτερικό. Το 70% εργάζεται χωρίς διοικητική ευθύνη, ενώ οι αποδοχές του 57% είναι της τάξης των 21.000 έως 60.000 ευρώ.
Σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2015 διαπιστώθηκε ότι οι νέοι που εργάζονται στο εξωτερικό έχουν πιο βελτιωμένο προφίλ αποδοχών. Επίσης, ποσοστό 35% έναντι του 30% του 2015 δηλώνει ότι θεωρεί απίθανη την επιστροφή του στην Ελλάδα.
Ιωάννα Μαυρίδου
Υπεύθυνη προσωπικού σε ελληνική εταιρεία στο Κατάρ Από τη Βέροια στη Μέση ΑνατολήΗ Ιωάννα Μαυρίδου, με καταγωγή από τη Βέροια, σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και Συμβουλευτική Ψυχολογία στη Θεσσαλονίκη, ενώ εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Πήρε τη μεγάλη απόφαση να φύγει στο εξωτερικό γιατί διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα δεν υπήρχαν περιθώρια επαγγελματικής εξέλιξης ούτε αξιοπρεπούς διαβίωσης. «Επί έναν χρόνο έστελνα βιογραφικά στο εξωτερικό και κυρίως στις αραβικές χώρες. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν μπορείς να εκπληρώσεις τα όνειρά σου και δεν έχεις δυνατότητα εξέλιξης. Ολα αυτά σε συνδυασμό με τους ιδιαίτερα χαμηλούς μισθούς με ώθησαν να αναζητήσω εργασία στο εξωτερικό. Βρήκα δουλειά στο Κατάρ, σε ελληνική κατασκευαστική εταιρεία. Στο Κατάρ όπου εργάζομαι και ζω αναγνωρίζονται όλα τα προσόντα μου, εξάλλου με αυτά με προσέλαβαν, πληρώνομαι σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς του Κόλπου και το διαβατήριό μου, γιατί σε αυτές τις χώρες είναι πολύ ελκυστικό το ευρωπαϊκό διαβατήριο. Σήμερα στο Κατάρ ο χαμηλότερος μισθός ξεκινάει περίπου από τα 2.000 ευρώ για έναν μηχανικό με πτυχίο χωρίς προϋπηρεσία και ξεπερνάει τα 10.000 ευρώ τον μήνα για κάποιον με προϋπηρεσία. Και φυσικά είναι tax free. Θα ήθελα πολύ να επιστρέψω στην πατρίδα, γιατί δεν υπάρχει ομορφότερη χώρα από την Ελλάδα, αλλά όχι με τα σημερινά δεδομένα», αναφέρει στο «ΘΕΜΑ».
