Quantcast

http://picasion.com/

Τροφικές αλλεργίες: μύθοι, αλήθειες και αντιμετώπιση

ΤΟΥ ΚΑΡΑΝΤΟΥΜΑΝΗ ΑΡ. ΔΗΜΗΤΡΗ, ΑΛΛΕΡΓΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΙΔΩΝ - ΕΝΗΛΙΚΩΝ
Η συχνότητα των τροφικών αλλεργιών έχει πολλαπλασιαστεί μέσα στην τελευταία δεκαετία και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι θα μας απασχολήσουν μελλοντικά με εμφατικό τρόπο. Η συμμετοχή του ανοσοποιητικού αποτελεί την ειδοποιό διαφορά της αλλεργίας από τη δυσανεξία σε κάποια τροφή (π.χ. δυσανεξία στη λακτόζη, στην οποία η ανεπάρκεια κάποιου ενζύμου οδηγεί...

σε συμπτώματα όπως «φουσκώματα» μετά από κατανάλωση γάλακτος).

Οι πιο γνωστές τροφικές αλλεργίες, εξαιτίας τόσο της θορυβώδους έκφρασης τους όσο και της επικινδυνότητάς τους, είναι οι λεγόμενες «άμεσου τύπου» αντιδράσεις σε τροφές. Συγκεντρώνουν κάποια χαρακτηριστικά, όπως:

1. Οξεία έναρξη των συμπτωμάτων, μέσα στην 1η ώρα από την κατανάλωση της τροφής. Με εξαίρεση την κατανάλωση κάποιων τροφών σε συνδυασμό με άσκηση, όπου εκδηλώσεις μπορεί να προκύψουν και μετά από 3 ώρες, η χρονική συσχέτιση με τη λήψη τροφής είναι σαφής. Συνεπώς δεν μπορεί κάποιος π.χ. να «βγάλει πετάλες, καντήλες» (ή αλλιώς πομφούς) εξαιτίας κατανάλωσης αυγού την προηγούμενη ημέρα.

2. Αποδρομή της κλινικής εικόνας μέσα σε λίγες ώρες. Δεν είναι δυνατό να έχουμε «πετάλες, καντήλες» επί 2 συνεχείς ημέρες και να τις συνδέουμε με τροφή που καταναλώσαμε λίγο πριν την εμφάνιση τους.

3. Συμπτώματα μπορεί να έχουμε από το δέρμα (π.χ. πομφούς, δηλαδή εξανθήματα που θυμίζουν τσίμπημα κουνουπιού αλλά και πρησμένα βλέφαρα/χείλη), το γαστρεντερικό (έμετους, φαγούρα στο στόμα), το αναπνευστικό (βήχας, ξαφνική βραχνάδα, δύσπνοια) και το κυκλοφορικό (αιφνίδια ζάλη, υποτονία).

4. Η πιο σοβαρή αντίδραση που μπορεί να προκύψει είναι η αναφυλαξία, μια συστηματική αντίδραση (δηλαδή συμμετοχή περισσότερων του ενός οργάνων), δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή του αλλεργικού. Η μόνη ουσιαστική παρέμβαση που μπορούμε να κάνουμε στην περίπτωση αυτή, είναι η χρήση της αδρεναλίνης. Τίποτα λιγότερο!

5. Οι άμεσου τύπου αντιδράσεις χαρακτηρίζονται από την παρουσία και δράση ειδικών αντισωμάτων. Αυτά ανιχνεύονται με ειδικές εξετάσεις αίματος, τύπου RAST. Προσοχή όμως! Περίπου μόνο στο μισό των περιπτώσεων, θετική τιμή RAST για κάποια τροφή, συνεπάγεται κλινική νόσο και αποτελεί έργο του αλλεργιολόγου να αξιολογήσει την πιθανή συσχέτιση. Αποφυγές τροφών και δίαιτες αποκλεισμού βάσει μόνο εργαστηριακών αποτελεσμάτων είναι λάθος και μπορεί να έχουν αρνητικότατες συνέπειες.


Όσον αφορά τη φυσική πορεία τους, αυτή εξαρτάται κυρίως από το είδος της τροφής που προκαλεί αντιδράσεις. Έτσι οι αλλεργίες σε γάλα και αυγό συνήθως ξεπερνιούνται στην προσχολική ηλικία, στα σιτηρά μπορεί να επιμείνουν κάπως περισσότερο ενώ στα ψάρια και στους ξηρούς καρπούς συνήθως ταλανίζουν και στην εφηβεία ή και αργότερα, στην ενήλικο ζωή.

Ακρογωνιαίο λίθο για τη διάγνωση της τροφικής αλλεργίας αποτελεί η λήψη ενός σωστού - αναλυτικού ιστορικού. Τα δερματικά τεστ και ο απαραίτητος εργαστηριακός έλεγχος είναι τα επόμενα βήματα. Στην περίπτωση που η αλλεργία αξιολογείται ως πολύ πιθανή, παρέχεται ειδική συμβουλευτική από τον αλλεργιολόγο. Στην αντίθετη περίπτωση, όταν κριθεί ότι κάποια συμπτώματα δε συνάδουν με αντίδραση σε κάποια τροφή, αυτή χορηγείται με ελεγχόμενο τρόπο και παρουσία του αλλεργιολόγου. Η παραπάνω διαδικασία ονομάζεται τροφική πρόκληση. Η ίδια διαδικασία μπορεί να ακολουθηθεί και όταν κριθεί ότι πλέον μια αλλεργία έχει παρέλθει και υπάρχει ανοχή απέναντι στην τροφή.

Να σταθούμε λίγο στη σύγχρονη μοριακή διαγνωστική η οποία ανοίγει νέους ορίζοντες. Χάρη σ΄αυτήν, για παράδειγμα, μπορούμε να εκτιμήσουμε αν μια μελλοντική αντίδραση σε μια τροφή θα είναι σχετικά ήπια ή δυνητικά σοβαρή καθώς και να καθορίσουμε πιθανή διασταυρούμενη αντιδραστικότητα με άλλες τροφές.

Η αντιμετώπιση της τροφικής αλλεργίας έχει μια «παθητική» εκδοχή που σημαίνει αποφυγή της τροφής με την προσμονή ενδεχόμενης ευνοϊκής φυσικής πορείας που θα οδηγήσει στην ανοχή αλλά και μια πιο «ενεργητική» εκδοχή. Στη δεύτερη περίπτωση, για ορισμένα άτομα που τηρούν προϋποθέσεις και για ορισμένες τροφές, ο αλλεργιολόγος επιχειρεί ενεργητικά να αυξήσει τις πιθανότητες ανοχής. Αυτό γίνεται με τη χορήγηση «υποαλλεργιογονικών» μορφών των τροφών (όπως το ψημένο γάλα ή αυγό), η χορήγηση συγγενικών τροφών που ανέχεται το παιδί (π.χ. άλλοι ξ.καρποί σε αλλεργία στο φυστίκι) ή με την εφαρμογή πρωτοκόλλων απευαισθητοποίησης. Έτσι, επιταχύνονται θετικές εξελίξεις όσον αφορά την ανοχή απέναντι στις τροφές ή μειώνονται οι πιθανότητες σοβαρής αντίδρασης σε μια «από ατύχημα» επαφή με κάποιο ίχνος της.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ